De arbeidsmarkt verandert, maar hoe speelt het onderwijs daarop in zodat er een goede aansluiting blijft bestaan op de praktijk? Voorzitter van de Vereniging Hogescholen, Maurice Limmen, voelt zich verantwoordelijk en wil deze uitdaging graag sectoroverstijgend oppakken.
Door digitalisering, globalisering en technologische ontwikkelingen verandert de arbeidsmarkt snel. Om bij te blijven, ontkomen we er niet aan om te blíjven leren. Maar dat is lastiger dan je denkt, want waarheen moet iemand zich ontwikkelen als niet bekend is hoe de toekomstige arbeidsmarkt er precies uit komt te zien? “Dat is een interessante uitdaging die ik graag samen met het middelbaar beroepsonderwijs, de universiteiten, studenten, het bedrijfsleven en de politiek oppak.”
Waardevolle wisselwerking
Hogescholen hebben volgens Maurice een vooraanstaande positie in dit geheel, omdat zij praktijkgericht onderzoek doen. Maurice legt uit: “Praktijkgericht onderzoek op hogescholen is methodisch verantwoord, maatschappelijk relevant en draagt bij aan de vernieuwing van het onderwijs en innovatie van de beroepspraktijk. Het onderzoek wordt gevoed door vragen van mkb-ondernemers en zorgt voor een unieke en waardevolle interactie tussen onderwijs, onderzoek en het bedrijfsleven. Het mkb is een belangrijk deel daarvan omdat veel van onze hbo-studenten in het mkb gaan werken.”
Loopbaan én studiekeuzebegeleiding
Behalve de aansluiting op de arbeidsmarkt, is het volgens Maurice van belang dat studenten niet alleen geholpen moeten worden bij een loopbaankeuze, maar ook bij het maken van de juiste studiekeuze. “Voor volwassenen is het vaak al lastig om ondernemer te zijn van de eigen loopbaan, laat staan voor jongeren. Het is zaak dat ze te helpen aan zekerheid in een wereld die onoverzichtelijker wordt. Dat betekent dat het belangrijk is dat we in het onderwijs een koers uit zetten voor de langere termijn. Het gevaar is namelijk om heen en weer te schieten; het is de kunst zorgvuldig te laveren en besluiten vast te zetten. Het onderwijs is nu eenmaal een langcyclus proces.”
Maatschappelijk probleem oppakken
Ook een publiek-private samenwerking is nodig. “We zien tekorten in bepaalde sectoren. Om deze tegen te gaan, is het belangrijk dat het onderwijs en het bedrijfsleven het goede gesprek voeren. Dat ze samen kijken hoe de veranderende arbeidsmarkt en het onderwijs op elkaar aan te sluiten zijn. Dit werkt het beste als ondernemers en het onderwijs eerlijk op tafel leggen waar de obstakels zitten en wat het doel is dat ze samen zouden willen bereiken. Zo leren ze elkaar kennen en kunnen ze rekening houden met elkaars mogelijkheden en onmogelijkheden. Hier ligt tevens een politieke rol, want functies in sectoren waar een tekort aan is of gaat komen, moeten wel interessant zijn. Veel zaken grijpen in elkaar.” Maurice herkent dat uit zijn vorige functie als CNV voorzitter. “Buitengewoon interessant om met elkaar een maatschappelijk probleem op te pakken. Dit is precies de reden dat ik eind 2018 voor de functie als voorzitter van de Vereniging van Hogescholen gekozen heb.”
Flexibilisering van het cursusaanbod
“Terwijl we deze transitie sectoroverstijgend beetpakken, zitten we natuurlijk als Vereniging Hogescholen niet stil. Behalve met het praktijkgerichte onderzoek, zijn hogescholen nadrukkelijk bezig met flexibilisering van het opleidingsaanbod voor werkenden. Met deze flexibele modules spelen we in op de wens om in eigen tijd en eigen tempo leerdoelen te behalen. Maar ook de 2-jarige Ad-opleiding (Associate Degrees) komt tegemoet aan de behoefte van veel mbo’ers. Met deze mogelijkheid kiezen mensen voor een hbo-opleiding die anders misschien nooit voor het hoger onderwijs gekozen zouden hebben. Want ook al ben je nooit uitgeleerd, een diploma halen is en blijft het eerste doel.”